Compostos naturais antivirais (irciniasesterterpénicas).


Esta tecnoloxía describe a utilización de dous compostos naturais de orixe mariña como fármacos antivirais.

Estado de protección da tecnoloxía

Presentouse unha solicitude de patente en 2019.

Que buscamos?

A elevada actividade antiviral dos compostos descritos, entre catro e cinco veces máis potente in vitro que os comerciais, avala a gran potencialidade que posúen no desenvolvemento de novos antivirais.

Os resultados derivados deste proxecto propiciarán o desenvolvemento de novas moléculas antivirais, máis potentes e específicas, capaces de bloquear infeccións causadas por HAdV e susceptibles de ser protexidas mediante patente para a súa futura explotación industrial e comercial, ademais de con potencial para ser incorporadas á práctica clínica habitual.

A estratexia que se levará a cabo para a transferencia será a busca dunha empresa biotecnolóxica/farmacéutica interesada no desenvolvemento e a comercialización destes compostos antivirais.

Descrición

Trátase de dous sesterterpenos, denominados ircinialactama J e (7Z,12Z,18R,20Z)-variabilina, que mostraron unha actividade antiviral cinco veces máis potente que o acidofovir, un fármaco que se utiliza para infeccións do adenovirus humano (HAdV).

Os dous compostos foron obtidos a partir do extracto metanólico da esponxa Ircinia felix, organismo recollido no el Caribe Mexicano. Ircinialactama J resultou ser un novo produto natural, xa que a súa estrutura non foi publicada até a data. Por outra parte, aínda que o (7Z,12Z,18R,20Z)-variabilina foi descrito antes na bibliografía, esta é a primeira vez que se describe a súa actividade como composto antiviral.

As estruturas de ambos os compostos foron determinadas mediante experimentos 1D e 2D de espectroscopía de RMN e de espectrometría de masas de alta resolución. Ensaios biolóxicos adicionais suxiren que estes compostos actúan nunha etapa temperá do ciclo replicativo do HAdV, antes de que os xenomas del virus alcancen o núcleo da célula hóspede.

Valores engadidos

O HAdV é un virus que presenta unha elevada morbilidade e mortalidade en pacientes receptores de transplantes de proxenitores hematopoéticos (TPH), sobre todo en unidades pediátricas. Sábese que este virus está involucrado de maneira significativa en casos ocasionais de andazos de pneumonía adquirida na comunidade (NAC).

Na actualidade non existe un antiviral específico para facer fronte a infeccións por HAdV. Os tratamentos que se coñecen, como cidofovir, ribavirina e ganciclovir, presentan unha gran variabilidade en canto á súa eficacia. Malia que ribavirina e cidofovir son os máis utilizados, ningún deles foi aprobado para o seu uso específico en infeccións por HAdV.

O cidofovir é un nucleótido que mostra actividade fronte a todos os subgrupos de HAdV, pero presenta escasa biodispoñibilidade oral, unha toxicidade significativa (necrose tubular), non confire protección no longo prazo e ten o hándicap de que xa logo deixará de comercializarse en Europa.

Por outra parte, a ribavirina presenta unha actividade variable fronte ás diferentes familias de HAdV, con concentracións plasmáticas de carga viral 10 veces por debaixo do valor de IC50 requirido.

Por todo isto, é moi importante o desenvolvemento doutros axentes antivirais con maior actividade terapéutica fronte ao HAdV. Dado que ambos os compostos naturais presentan unha actividade cinco veces maior que cidofovir e non mostran toxicidade á mesma concentración, posúen un elevado potencial para a súa aplicación farmacolóxica fronte ao adenovirus como fármacos antivirais ou como compostos cabezas de serie para a súa posible optimización mediante quimiomodulación para desenvolver novos fármacos antivirais.

É dicir, as estruturas dos produtos descritos nesta invención servirán como punto de partida para a xeración de novas moléculas antivirais que poderán ser transferidas á clínica e explotadas comercialmente para o seu uso terapéutico.

A única alternativa potencial que existe na actualidade para tratar estas infeccións é o brincidofovir, un conxugado lipídico de cidofovir. Porén, aínda hoxe non foi aprobado en clínica.

Aplicacións por sector

Sectores de aplicación: industria farmacéutica e biotecnolóxica.

Usuarios finais: pacientes afectados de enfermidades infecciosas, en concreto, pacientes inmunodeprimidos que recibisen un transplante de órgano sólido ou de proxenitores hematopoéticos. Tamén pacientes inmunocompetentes con NAC de etioloxía adenoviral. Pacientes oncolóxicos e con enfermidades hematolóxicas.


Saúde e benestar

Grupo de investigación

    • Química Molecular e de Materiais (QUIMOLMAT)
    • Hospital Universitario Virxe do Rocío/Instituto de Biomedicina de Sevilla

Responsable

  • Carlos Jiménez González
  • Darwin Jesús Pech Puch
  • Jaime Rodríguez González
  • Javier Sánchez Céspedes
  • Javier Sánchez Céspedes
  • Judith Berastegui Cabrera

Contacta con nós

Última actualización

2020-01-23